गर्व
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गर्व पुं।
अहङ्कारः
समानार्थक:गर्व,अभिमान,अहङ्कार
1।7।22।1।1
गर्वोऽभिमानोऽहङ्कारो मानश्चित्तसमुन्नतिः। दर्पोऽवलोकोऽवष्टम्भश्चित्तोद्रेकः स्मयो मदः। अनादरः परिभवः परीभावस्तिरस्क्रिया॥
वैशिष्ट्य : मनस्
पदार्थ-विभागः : , गुणः, मानसिकभावः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गर्व¦ महे भ्वा॰ पर॰ सक॰ सेट्। गर्वति अगर्वीत्। जगर्व। गर्वितः। गर्वः।
“खर्वे! गर्वसमूहपूरिततनो!” तारास्तवः।
गर्व¦ पु॰ गर्व--घञ्। अभिमाने,
“ऐश्वर्य्यरूपतारुण्यकुलविद्याब-लैरपि। इष्टलाभादिनान्येषामवज्ञा गर्वः ईरितः” इन्युक्ते
२ ऽवज्ञाभेदे
“गर्वो मदः प्रभावश्रीविद्यासत्-कुलतादिजः।
“अवज्ञासविलासाङ्गदर्शनाऽविनयादिकृत्” सा॰ द॰ उक्ते
३ व्यभिचारिभावभेदे। अमरे अहङ्कार-पर्य्यायतोक्तिः ईषद्भेदमनादृत्यैव।
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गर्वः [garvḥ], 1 Pride, arrogance; मा कुरु धनजनयौवनगर्वं हरति निमेषात्कालः सर्वम् Moha. M.4; मुधेदानीं यौवनगर्वं वहसि M.4.
Pride considered as one of the 33 subordinate feelings in rhetoric; रूपधनविद्यादिप्रयुक्तात्मोत्कर्षज्ञानाधीनपरावहेलनम् R. G.; or, according to S. D. गर्वो मदः प्रभावश्रीविद्यासत्कुलतादिजः । अवज्ञासविलासाङ्गदर्शनाविनयादिकृत् ॥ 181.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गर्व m. pride , arrogance R. ii , 31 , 20 Ragh. C iii , 51 VarBr2S. etc.
गर्व m. (in dram. ) proud speech Sa1h. vi , 200.