"द" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
(लघु) बॉट: hi:द जोड़ रहा है |
(लघु) removing interwiki - replaced by cognate; ऊपरी परिवर्तन |
||
पङ्क्तिः ८:
{{फलकम्:यन्त्रशोधितकोशार्थः|कोशमूलम् = http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/scans/csldoc/contrib/index.html}}
द, दकारः । स व्यञ्जनाष्टादशवर्णः तवर्गतृतीय- वर्णश्च । अस्योच्चारणस्थानं दन्तः । इति व्याक- रणम् ॥ (यथा, शिक्षायाम् । १७ । “स्युर्मूर्द्धन्या ऋटुरषा दन्त्या ऌतुलसाः स्मृताः ॥”) अस्य स्वरूपं यथा, -- “दकारं शृणु चार्व्वङ्गि ! चतुर्व्वर्गप्रदायकम् । पञ्चदेवमयं वर्णं पञ्चप्राणमयं सदा ॥ त्रिशक्तिसहितं देवि ! त्रिविन्दुसहितं सदा । आत्मादितत्त्वसंयुक्तं स्वयं परमकुण्डली ॥ रक्तविद्युल्लताकारं दकारं हृदि भावय ॥” इति कामधेनुतन्त्रम् ॥
[[वर्गः: यन्त्रोपारोपितकोशांशः-कल्पद्रुमः]]▼
दम्, क्ली, (ददाति आनन्दमिति । दा + बाहुल- कात् कः ।) भार्य्य । इत्येकाक्षरकोषः ॥
[[वर्गः: यन्त्रोपारोपितकोशांशः-कल्पद्रुमः]]▼
दः, पुं, (दै प शुद्धौ वा दा दाने + बाहुलकात् कः ।) अचलः । दत्तः । दाता । इति मेदिनी दे, १ ॥ (दो च्छेदे + डः ।) खण्डनम् । इति शब्दरत्नावली ॥ (यथा, माघे । १९ । ११४ । “दाददोदुद्ददुद्दादी दादादोदूददी ददोः । दुद्दादं दददे दुद्दे ददादद ददोऽददः ॥” “दद्यते इति दादोदानम् । दददाने कर्म्मणि घञ् । दादं ददातीति दाददो दानप्रदः ।” इत्यादौ मल्लिनाथकृतटीकायामर्थविशेषा बोद्धव्याः ॥)
[[वर्गः: यन्त्रोपारोपितकोशांशः-कल्पद्रुमः]]▼
== वाचस्पत्यम् ==
Line २४ ⟶ १८:
'''द'''¦ पु॰ दैप्--शुद्धो दा--दाने टो--खण्डने वा क दद--दानेबा॰ ड वा। <br><br>१ पर्वते <br><br>२ दत्ते <br><br>३ दातरि च मेदि॰। <br><br>४ कलत्रे न॰ एकाक्षरकोषः। दो--खण्डने सम्प॰ भावेक्विप्। <br><br>५ खण्डने <br><br>६ रक्षणे च स्त्री मेदि॰। <br>“दाददोदुद्ददुद्दादीदादादोदूददीददोः। दुद्दादं दददे दुद्दे-ददाददददोऽददः” माघः अस्य मल्लिनाथवाख्यायामर्थविशेषा बोध्याः। <br>“स्मरशापावधिदां सरस्वतीम्” कुमा॰ <br>“करिणां मुदे सनलदा नलदाः” किरा॰। <br>“स्यादस्या-नलदं विना न दलने तापस्य कोऽपि क्षमः” <br>“दे!वःपतिर्विदुवि नैषधराजगत्याः” नैषधम्। हे विदुषिदेविद्वज्जने दात्रि! वो वरुणः इति वरुणपक्षे च्छेदः।
[[वर्गः: यन्त्रोपारोपितकोशांशः-वाचस्पत्यम्]]▼
== शब्दसागरः ==
Line ३३ ⟶ २५:
द¦ n. (-दं) A wife. nf. (दंदा) <br>1. Gift, donation. <br>2. Dividing, cutting, breaking, &c. f. (दा) <br>1. Purifying, cleansing. <br>2. Preserving, cherish- ing. <br>3. Repentance. m. (दः) <br>1. A donor, a giver. <br>2. A mountain. <br>3. A gift, a thing given. E. दा to give, or दो to cut, &c. affix ड।
[[वर्गः: यन्त्रोपारोपितकोशांशः-शब्दसागरः]]▼
== Apte ==
Line ६४ ⟶ ५४:
To afflict, crush down; अतिभारेण दमयति Pt.4.
[[वर्गः: यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Apte]]▼
== Monier-Williams ==
Line ८९ ⟶ ७७:
द n. a wife (derived fr. दम्-पती) L.
[[वर्गः: यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Monier-Williams]]▼
== Purana Encyclopedia ==
{{फलकम्:यन्त्रशोधितकोशार्थः|कोशमूलम् = http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/scans/csldoc/contrib/index.html}}
<br> dakṣa
[[वर्गः: यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Purana Encyclopedia]][[वर्गः:संस्कतशब्दाः]]▼
== Mahabharata Cultural Index ==
{{फलकम्:यन्त्रशोधितकोशार्थः|कोशमूलम् = http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/scans/csldoc/contrib/index.html}}
<br> dakṣa
[[वर्गः: यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Mahabharata Cultural Index]][[वर्गः:संस्कतशब्दाः]]▼
[[वर्गः:संस्कतशब्दाः]]
[[वर्गः:संस्कतशब्दाः]]
| |||