अगद
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अगदः, पुं, (गदविरुद्धः । न गदः अस्मात इति वा ।) औषधं । इत्यमरः ॥ आयुर्वेदोक्ताष्टशा- खान्तर्गतशाखाभेदः । यथा, -- “औषधान्यगदो विद्या दैवी च विविधा स्थितिः” । तपसैव प्रसिध्यन्ति” । इति मनुः ।) नीरोगेत्रि । इति रमानाथः ॥
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अगद पुं।
औषधम्
समानार्थक:भेषज,औषध,भैषज्य,अगद,जायु,पटु
2।6।50।2।4
अनामयं स्यादारोग्यं चिकित्सा रुक्प्रतिक्रिया। भेषजौषधभैषज्यान्यगदो जायुरित्यपि॥
: वेणुजन्यौषधिविशेषः, शुण्ठीपिप्पलिमरीचिकानां_समाहारः, हरीतक्यामलकविभीतक्यां_समाहारः
पदार्थ-विभागः : पक्वम्
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अगद¦ पु॰ नास्ति गदी रोगी यस्मात्
५ ब॰। औषधे
६ ब॰।
“औषधान्यगदोविद्या दैवी च विविधा स्थितिः। तपसैव प्रसिध्यन्तीति” पुराणम्। रोगशून्ये त्रि॰। गद--भाषणे अच्--न॰ त॰। अकथके त्रि॰।
अगद¦ नीरोगत्वे कण्ड्वा॰ पर॰। अगद्यति आगद्यीत्--आगदीत्।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अगद¦ m. (-दः) A medicament, a medicine, a drug. mfn. (-दः-दा-दं)
1. Well, healthy, free from disease.
2. Wholesome, salubrious. E. अ neg. and गद disease.
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अगद [agada], a. [नास्ति गदो रोगो यस्य]
Healthy, sound, free from disease, in good health नरो$गदः Ms.8.17.
(गद् भाषणे-अच्, न. त.) Not speaking or telling.
Free from judicial affliction. -दः [नास्ति गदो रोगो यस्मात्]
A medicine, a medicinal drug; इति चिन्ताविषघ्नो$यमगदः किं न पीयते H.Pr.29; विषघ्नैरगदैश्चास्य सर्वद्रव्याणि योजयेत् Ms.7. 218.
Health, freedom from disease; औषधान्यगदो विद्या देवी च विविधा स्थितिः । तपसैव प्रसिध्यन्ति तपस्तेषां हि साधनम् ॥ Ms. 11.237. (अगदः गदाभावः नैरुज्यमिति यावत् Kull.)
The science of antidotes; one of the 8 parts of medical science. -राजः good medicine; श्रेयस्तनोत्यगदराज इवोपयुक्तः Bhāg.1.47.59.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अगद/ अ-गद mfn. free from disease healthy RV. etc.
अगद/ अ-गद mfn. free from affliction Mn.
अगद/ अ-गद m. freedom from disease Mn.
अगद/ अ-गद m. a medicine , drug , (especially) antidote Mn.