अभितस्
यन्त्रोपारोपितकोशांशः सम्पाद्यताम्
कल्पद्रुमः सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभितः, [स्]व्य, (अभि + तसिल् ।) शीघ्रं । साकल्यं । आभिमुख्यं । उभयतः । “अङ्गान्ययाक्षीदभितः प्रधानं” । इति भट्ठिकाव्ये ।) समीपं । इति मेदिनी ॥
अमरकोशः सम्पाद्यताम्
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभितस् अव्य।
समीपः
समानार्थक:समीप,निकट,आसन्न,सन्निकृष्ट,सनीड,सदेश,अभ्याश,सविध,समर्याद,सवेश,उपकण्ठ,अन्तिक,अभ्यर्ण,अभ्यग्र,अभितस्,अव्यय,उपह्वर,आरात्,अमा,समया,निकषा
3।1।67।2।5
सदेशाभ्याशसविधसमर्यादसवेशवत्. उपकण्ठान्तिकाभ्यर्णाभ्यग्रा अप्यभितोऽव्ययम्.।
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, दिक्
अभितस् अव्य।
अभिमुखम्
समानार्थक:अभितस्
3।3।256।2।1
निषेधवाक्यालङ्कारजिज्ञासानुनये खलु। समीपोभयतश्शीघ्रसाकल्याभिमुखेऽभितः॥
पदार्थ-विभागः : , शेषः
अभितस् अव्य।
साकल्यम्
समानार्थक:यावत्_तावत्,अभितस्
3।3।256।2।1
निषेधवाक्यालङ्कारजिज्ञासानुनये खलु। समीपोभयतश्शीघ्रसाकल्याभिमुखेऽभितः॥
पदार्थ-विभागः : , शेषः
अभितस् अव्य।
शीघ्रम्
समानार्थक:शीघ्र,त्वरित,लघु,क्षिप्र,अर,द्रुत,सत्वर,चपल,तूर्ण,अविलम्बित,आशु,अभितस्
3।3।256।2।1
निषेधवाक्यालङ्कारजिज्ञासानुनये खलु। समीपोभयतश्शीघ्रसाकल्याभिमुखेऽभितः॥
पदार्थ-विभागः : , गुणः, परिमाणः
अभितस् अव्य।
उभयतः
समानार्थक:अभितस्
3।3।256।2।1
निषेधवाक्यालङ्कारजिज्ञासानुनये खलु। समीपोभयतश्शीघ्रसाकल्याभिमुखेऽभितः॥
पदार्थ-विभागः : , शेषः
वाचस्पत्यम् सम्पाद्यताम्
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभितस्¦ अव्य॰ अभि + तसिल्। सामीष्ये, आभिमुख्ये,उभयतोऽर्थे, शीघ्रतायाञ्च। एतद्योशे द्वितीया
“अभिसर्व-तसोःकार्य्या धिक्युपर्य्यादिषु त्रिषु। द्वितीयाम्रेडितान्तेषु तथा-न्यत्रापि दृश्यते” इत्युक्तेः।
“अङ्गान्ययाक्षीदभितः प्रधान-मिति” भट्विः
“अभितस्तं पृथासूनुः स्नेहेन परितस्तरे” किरा॰
“कामक्रोध वियुक्तानां यतीनां यतचेतसाम्। अभि-तोब्रह्मनिर्वाणमिति” गीता
३ साकल्ये च।
“पर्य्यभिभ्याञ्च” पा॰
“सर्वोभयार्थाभ्यामेव बा॰ उक्तेः सर्व्वोभयार्थ-योरेवास्य साधुता।
शब्दसागरः सम्पाद्यताम्
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभितस्¦ ind.
4. Quickly.
2. Entirely.
3. Before, in presence of.
4. On both sides.
5. Near. E. अभि and तसिल् aff.
Apte सम्पाद्यताम्
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभितस् [abhitas], ind. (Used as an adverb or preposition with acc.)
Near to, to, towards; अभितस्तं पृथासूनुः स्नेहेन परितस्तरे Ki.11.8. संनद्धा निर्ययुस्तूर्णं राक्षसानभितः पुरान् Rām.7.27.22.
(a) Near, hard by, close by, in the proximity of; ततो राजाब्रवीद्वाक्यं सुमन्त्रमभितः स्थितम् Rām.; sometimes with gen.; निषसादाभितस्तस्य ibid. (b) Before, in the presence of; तन्वन्तमिद्धमभितो गुरुमंशुजालम् Ki. 2.59.
Opposite to, facing, in front of; त्रिपथगामभितः Ki.6.1,5.14.
On both sides; चूडाचुम्बितकङ्कपत्रमभि- तस्तूणीद्वयं पृष्ठतः U.4,2; Mv.1.18; पादपैः पुष्प- पत्राणि सृजद्भिरभितो नदीम् Rām. Ś.6.17; Bk.9.137.
Before and after.
On all sides, कीर्त्याभितः सुरभितः Dk.1; round, round about (with acc. or gen.); परिजनो यथाव्यापारं राजानमभितः स्थितः M.1; Ś.7; यस्याभितः U.6.36; everywhere; Ki.8.1.
Entirely, thoroughly, completely, throughout.
Quickly. -Comp. -अस्थि a. surrounded by bones. -भाविन् a. being all round, surrounding; P.VI.2.182. -रात्रम् Ved. near the night; just at the beginning or end.
Monier-Williams सम्पाद्यताम्
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभितस्/ अभि-तस् ind. near to , towards MBh. etc.
अभितस्/ अभि-तस् ind. near , in the proximity or presence of( gen. ) Bhag. etc.
अभितस्/ अभि-तस् ind. (with acc. )on both sides S3Br. etc.
अभितस्/ अभि-तस् ind. (with acc. )before and after A1s3vS3r. Ka1tyS3r. Gaut.
अभितस्/ अभि-तस् ind. (with acc. )on all sides , everywhere , about , round
अभितस्/ अभि-तस् ind. entirely MBh.
अभितस्/ अभि-तस् ind. quickly L.
अभितस्/ अभि-तस् ind. See. अभि.