असिक्नी
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
असिक्नी, स्त्री, (न सिता शुक्लकेशा । छन्दसि क्न- मेक इति तस्य क्नः नान्तत्तात् ङीप् च ।) अवृ- द्धान्तःपुरचारिणी प्रेष्या ॥ इत्यमरः ॥ नदी वि- शेषः । इति मेदिनी ॥ (दक्षपत्नी वीरणसुता । यथा हरिवंशे । “असिक्नीमावहत्पत्नीं वीरणस्य प्रजापतेः । सुतां सुतपसा युक्ताम्” इति ॥)
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
असिक्नी स्त्री।
कृष्णकेशी_प्रेष्यान्तःपुरचारिणी_च_स्त्री
समानार्थक:असिक्नी
2।6।18।2।1
सैरन्ध्री परवेश्मस्था स्ववशा शिल्पकारिका। असिक्नी स्यादवृद्धा या प्रेष्यान्तःपुरचारिणी॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
असिक्नी¦ स्त्री सो--क्त सिता केशादौ शुभ्रा जरती तद्भिन्नाअवृद्धा क्नादेशः ङीप् च। अन्तःपुरचारिण्यामवृद्धायां
१ प्रेष्यायाम्,
२ नदीभेदे च।
३ रात्रौ निरु॰ तस्याश्च सूर्य्य-तेजःशून्यतया असितत्वात् तथात्वम्
“त्वचमसिक्नींभूमनो दिवस्परि”
९ ।
७३ ।
५ ।
“त्वद्भिया विशआयन्न-सिक्नीरसमानाः” ऋ॰
७ ।
५ ।
३ । असिक्नीरसितवर्ण्णाराजस्यः” भा॰ वीरस्य प्रजापतेः
४ कन्याभेदे। असिक्नी-मावहत् पत्नीं वीवरणस्य प्रजापतेः” इति हरि॰
३ अ॰।
“छन्दसि क्नमेके” वार्त्ति॰ उक्तेः छन्दस्येवायं क्नादेशःलोके तु क्वचित्।
“असिक्री स्यादवृद्धायामित्यमरः”।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
असिक्नी¦ f. (-क्नी)
1. A girl attending upon the inner or women's apart- ments.
2. A river. E. अ neg. and सित white, because her hair is not whitened by age: क्न is substituted for त, and the affix is ङीप्।
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
असिक्नी [asiknī], [सिता केशादौ शुभ्रा जरती, तद्भिन्ना अवृद्धा, असित तकारस्य ङीप् च P.IV.1.39 छन्दसि क्नमेके Vārt.]
A young maidservant of the harem.
Night (Nir.).
N. of a river in the Punjab, mentioned along with others in the line. इमं मे गङ्गे यमुने...असिक्रिया मरुद्वृधे... &c. Rv.1.75.5; करीषिणीमसिक्नीं च कुशचीरां महानदीम् Mb.6.9.23. a. black; त्वद् भिया विश आयन्नसिक्नीः Rv.7.5.3. असिक्न्यस्योषधे Mbh. on 4.1.39.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
असिक्नी Ved. f. of 2. असितSee.
असिक्नी f. " the dark one " , the night RV. iv , 17 , 15 ; x , 3 , 1
Purana index
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
(I)--R. in भारतवर्ष. भा. V. १९. १८.
(II)--the daughter of पञ्चजन (विरण-वि। प्।) the wife of दक्ष फलकम्:F1: भा. VI. 4. ५१; Vi. I. १५. ८९.फलकम्:/F and the mother of हर्यश्वस् who were ten thousand in number (five thousand-वि। प्।) of शबलाश्वस् who were also a thousand in number फलकम्:F2: भा. VI. 5. 1, २४; Br. III. 2. 5, २१-30; Vi. I. १५. ९०, ९७.फलकम्:/F and of sixty daughters. फलकम्:F3: भा. VI. 6. 1; Vi. I. १५. १०२.फलकम्:/F
Purana Encyclopedia
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Asiknī : f.: Name of a river.
Listed by Saṁjaya among the rivers of the Bhāratavarṣa 6. 10. 22, 5; its water is used by people for drinking 6. 10. 13.
_______________________________
*2nd word in right half of page p291_mci (+offset) in original book.
Mahabharata Cultural Index
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Asiknī : f.: Name of a river.
Listed by Saṁjaya among the rivers of the Bhāratavarṣa 6. 10. 22, 5; its water is used by people for drinking 6. 10. 13.
_______________________________
*2nd word in right half of page p291_mci (+offset) in original book.
Vedic Index of Names and Subjects
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Asiknī (‘black’) is the name in the Rigveda[१] of the river known later as Candra-bhāgā, and to the Greeks as Akesines, now the Chenab in the Punjab.