आकूत
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकूतम्, क्ली, (आङ् + कूङ् + क्तः) अभिप्रायः) आशयः । इति हेमचन्द्रः ॥ (तात्पर्य्यं । इच्छा । यथा साहित्यदर्पणे । २ य परिच्छेदे । “हसन्नेत्रार्पिताकूतं लीलापद्मं निमीलितं” । इति “हृदयनिहितं भावाकूतं वमद्भिरिवेक्षणैः” ॥ इति शाकुन्तले ।)
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकूत¦ न॰ आ + कू--भावे क्त। आशये अभिप्राये।
“स्वां स्वांप्रतिपद्यन्ते परस्पराकूतहेतुकां वृत्तिम्” सा॰ का॰यथा शाक्तीकादयः--
“कृतसङ्केताः परास्कन्दने प्रवृत्ताःतत्रान्यतमस्याकूतमवगम्यान्यतमः प्रवर्त्तते तथा अन्यत-मस्य करणस्याकूतात् स्वकार्य्य करणाभिमुखादन्यतमं करणंप्रवर्त्तते” इति सां॰ कौ॰
“इतीरिताकूतमनीलवाजिनः” किरा॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकूत¦ n. (-तं)
1. Meaning, intention.
2. Wish, desire. E. आङ्, कूङ् to cry, affix क्त।
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकूतम् [ākūtam], [आ-कू-भावे-क्त]
Meaning, intention, purpose; दुर्योधनस्य चाकूतं तृषितस्येव विप्रुषः Mb.8.9.2. इतीरिताकूत- मनीलवाजिनम् Ki.14.26.
A feeling, state of heart, emotion; चूडा मण्डलबन्धनं तरलयत्याकूतजो वेपथुः U.5.35; भावाकूतम् Amaru.4; Sāṅ. K.31; स्नेहाकूत Māl 9.11; U.6.35; साकूतम् feelingly, meaningly, (oft. occurring in plays as a stage-direction). cf. also चिरयति मयि व्यक्ताकूता मनाक् स्फुरिताधरा Nāg.2.6.
Wonder or curiosity; सर्वं ˚करम् U.4.
Wish, desire.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकूत/ आ-कूत n. intention , purpose , wish VS. S3Br. etc. (See. चित्ता-कूतand सा-कूत)
आकूत/ आ-कूत n. incitement to activity , Sa1n3khyak.
आकूत/ आ-कूत and आ-कूतिSee. आ-कू.