आवृत
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आवृतः, त्रि, (आङ् + वृ + क्तः ।) कृतावरणः । तत्पर्य्यायः । वेष्टितम् २ वलयितम् ३ संवीतम् ४ रुद्धम् ५ । इत्यमरः ॥ (आच्छादितं, प्रावृतं, आकीर्णं । वर्णभेदः, स च ब्राह्मणादुग्रजातीयायां जातः ।)
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आवृत वि।
नद्यादिवेष्टितम्
समानार्थक:वेष्टित,वलयित,संवीत,रुद्ध,आवृत
3।1।90।2।5
घ्राणघ्राते दिग्धलिप्ते समुदक्तोद्धृते समे। वेष्टितं स्याद्वलयितं संवीतं रुद्धमावृतम्.।
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आवृत¦ त्रि॰ आ + वृ--क्त।
१ कृतावरणे अप्रकाशीकृते आच्छा-दिते
“अज्ञानेनावृतं ज्ञानं तेन मुह्यन्ति जन्तवः” गीताएतच्चानावृतक्षेत्रविषयम् आवृते तु पुनर्मार्गक्षेत्रेऽपिदोष एवेति” मिता॰
“ब्राह्मणादुग्रकन्यायामावृतो नामजायते” मनूक्ते
२ संकीर्ण्णवर्ण्णभेदे पुंस्त्री स्त्रियां जाति-त्वात् ङीप्।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आवृत¦ mfn. (-तः-ता-तं)
1. Enclosed, surrounded, (by a ditch, wall, &c.)
2. Covered, screened.
3. Invested, inclosed, involved.
4. Spread, overspread, overcast.
5. Filled with, abounding with. m. (-तः) A man of mixed origin, the son of a Brahman, by a woman of the Ugra caste. E. आङ् before वृञ् to screen, affix क्त।
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आवृत [āvṛta], p. p.
Covered, screened, concealed.
Invested, blocked.
Enclosed, surrounded (by a ditch, wall &c.).
Spread, overspread; आवृते नभस्तले H.3.
Filled or abounding with; सो$मरावति- संकाशां हृष्टपुष्टजनावृताम् (प्रविवेश पुरीम्) Rām.7.33.4. -तः A man of mixed origin, the son of a Brāhmaṇa by a woman of the Ugra caste; ब्राह्मणादुग्रकन्यायामावृतो नाम जायते Ms.1.15.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आवृत/ आ-वृत mfn. covered , concealed , hid
आवृत/ आ-वृत mfn. screened RV. AV. S3Br. Katha1s. MBh. BhP. etc.
आवृत/ आ-वृत mfn. enclosed , encompassed , surrounded (by a ditch , wall , etc. ) Mn. R. Ra1jat. Pan5cat. etc.
आवृत/ आ-वृत mfn. invested , involved
आवृत/ आ-वृत mfn. spread , overspread , overcast
आवृत/ आ-वृत mfn. filled with , abounding with
आवृत/ आ-वृत m. a man of mixed origin (the son of a Brahman by a woman of the उग्रcaste) Mn. x , 15.