ईहा
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ईहा, स्त्री, (ईह + अ + टाप् ।) चेष्टा । उद्यमः । (“इच्छया जायते काम ईहयार्थो विवर्द्धते । श्रद्धया वर्द्धते धर्म्मस्तेषां फलमिदं त्रिधा” ॥ इति रामायणे ॥ ३ काण्डे । तथा च मनुः २ । ३७ । “राज्ञो बलार्थिनः षष्ठे वैश्यस्येहार्थिनोऽष्टमे” । “वैश्यस्य बहुकृष्यादिचेष्टार्थिनः” इति तट्टीकायां कुल्लुकभट्टः ।) वाञ्छा । इच्छा । इति त्रिकाण्डशेषः ॥ (“धर्म्मार्थं यस्य वित्तेहा वरं तस्य निरीहता । प्रक्षालनाद्धि पङ्कस्य श्रेयो न स्पर्शनं नृणाम्” ॥ इति महाभारते । १ । २ । ४८ ॥)
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ईहा स्त्री।
स्पृहा
समानार्थक:दोहद,इच्छा,काङ्क्षा,स्पृहा,ईहा,तृष्,वाञ्छा,लिप्सा,मनोरथ,काम,अभिलाष,तर्ष,भग,रुचि,तृष्णा,श्रद्धा,प्रतियत्न,छन्दस्
1।7।27।2।4
प्रेमा ना प्रियता हार्दं प्रेमस्नेहोऽथ दोहदम्. इच्छा काङ्क्षा स्पृहेहा तृड्वाञ्छा लिप्सा मनोरथः॥
पदार्थ-विभागः : , गुणः, मानसिकभावः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ईहा¦ स्त्री ईह--अ।
१ चेष्टायाम्,
२ उद्यमे,
३ वाञ्छायाञ्च।
“ईहादेहार्थन। शःस्याज्जन्मर्क्ष उपतापिते। ज्योति॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ईहा¦ f. (-हा)
1. Wish, desire.
2. Effort, exertion. E. ईह् to desire, अङ् and टाप् affs.
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ईहा [īhā], [ईह्-अ]
Wish, desire; जलनिधिमकरोत्तरीतुमीहाम् Rām.; cf. also हन्तुं क्रोधवशादीहां चक्राते नौ परस्परम् Ki. see अनीह also.
An undertaking, act.
Effort, exertion, activity; ईहातश्चेद्धनं भवेत् Ms.9.25; प्रजागरांचकारारेरी- हास्वनिशमादरात् Bk.6.2. -Comp. -अर्थिन् a. aiming at any object, seeking wealth; वैश्यस्येहार्थिनो$ष्टमे (कार्यम्) Ms.2.37. -मृगः [ईहाप्रधानो मृगः]
a wolf; सुकृतेहामृगाकीर्णम् Rām.2.15.35.
an artificial deer.
a divisionउ
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ईहा f. effort , exertion , activity Mn. MBh. R. etc.
ईहा f. request , desire , wish R. Sa1h. MBh. etc.