उख्य
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उख्यम्, त्रि, (उखायां संस्कृतं । उखा + यत् ।) स्थाली- पक्वमांसादि । तत्पर्य्यायः । पैठरं ३ । इत्यमरः ॥ (“शूल्यमुख्यञ्च होमवान्” । इति भट्टिः ४ । ९ । उखायां भवः । अग्निः । यथा, अथर्ब्बवेदे । ४ । १४ । २ । “उख्यान् (अग्नीन्) हस्तेषु बिभ्रतः” ॥)
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उख्य वि।
स्थालीसंस्कृतान्नादिः
समानार्थक:उख्य,पैठर
2।9।45।1।4
शूलाकृतं भटित्रं स्याच्छूल्यमुख्यं तु पैठरम्. प्रणीतमुपसंपन्नं प्रयस्तं स्यात्सुसंस्कृतम्.।
पदार्थ-विभागः : पक्वम्
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उख्य¦ त्रि॰ उखायां संस्कृतं यत्। उखासंस्कृते मांसादौ
“शू-ल्यमुख्यञ्च होमवान्” भट्टिः उखायां भवः दिगा॰ यत्। उखाभवे त्रि॰।
“उख्यान् हस्तेषु बिभ्रतः” अथ॰
४ ,
१
४ ,
२ । उख्यानग्नीन्।
“अथ यद्येष उख्योऽग्निरनु-गच्छेत्” शत॰ ब्रा॰
६ ,
६ ,
४ ,
१० ।
“प्रागनःकृत्वोख्यस्योत्तरतःसमिदाधानम्”
“अप्सूख्यभस्मावपनं क्रयणीयादौ” कात्या॰
१६ ,
६ ,
१० ,
१५ ,
२३ ।
“संबिलां कृत्वोख्यं निरवपति समि-तमिति”
१७ ,
१ ,
१९ । स्त्रियां टाप् ततः कत्र्यादि॰जातादौ ढकञ्। औख्येयः उख्याजाते त्रि॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उख्य¦ mfn. (-ख्यः-ख्या-ख्यं) Boiled, dressed in a pot, (flesh, &c.) E. उखा a pot and यत् aff.
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उख्य [ukhya], a. [उखायां संस्कृतं यत्]
Dressed or boiled in a pot (as flesh &c.); शूल्यमुख्यं च होमवान् Bk.4.9.
Being in a boiler (Ved.). -ख्यः N. of a grammarian.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उख्य mfn. being in a caldron VS. S3Br. Ka1tyS3r. etc.
उख्य mfn. boiled or cooked in a pot (as flesh etc. ) Pa1n2. etc.
उख्य m. N. of a grammarian.
Vedic Rituals Hindi
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उख्य वि.
(उखा + यत्) (चयन के अनुष्ठाता के लिए) उखा में संरक्षित, आप.श्रौ.सू. 16.9.1; ‘समम्बिलां कृत्वोख्यं निवपति----’, का.श्रौ.सू. 17.1.19; ला.श्रौ.सू. 5.7.13; द्रा.श्रौ.सू. 14.3.14।