कुण्ठ
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुण्ठः, त्रि, (कुण्ठति क्रियासु मन्दीभूतो भवति । कुठि + अच् ।) क्रियासु मन्दः । अकर्म्मण्यः । इत्य- मरः । २ । १ । १७ ॥ (यथा, शङ्करकविकृते विष्णुस्तोत्रे ३४ । “वैकुण्ठीये ऽत्रकण्ठे वसतु मम मतिः कुण्ठभावं विहाय” ॥) मूर्खः । इति मेदिनी ॥
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुण्ठ वि।
मन्दक्रियः
समानार्थक:कुण्ठ
3।1।17।2।3
खलपूः स्याद्बहुकरो दीर्घसूत्रश्चिरक्रियः। जाल्मोऽसमीक्ष्यकारी स्यात्कुण्ठो मन्दः क्रियासु यः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुण्ठ¦ त्रि॰ कुठि--वैकल्ये अच्।
१ क्रियासु मन्दे अकर्म्मण्ये अ-मरः
“पूर्वं तपोवीर्ष्यमहसु कुण्ठम्” कुमा॰
“विभाव-सोस्तुल्यमकुण्ठमण्डलम्” (सुदर्शनम्) भा॰ आ॰
१९ अ॰।
२ मूर्खे मेदि॰। कर्त्तरि क्त कुण्ठित तत्रार्थे।
“वृत्रस्यहन्तुः कुलिशं कुण्ठितास्रीव लक्ष्यते” कुमा॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुण्ठ¦ mfn. (-ण्ठः-ण्ठा-ण्ठं)
1. Indolent, lazy, slow.
2. Stupid, foolish, a fool E. कुठि to be slothful, &c. affix अच्।
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुण्ठ [kuṇṭha], a.
Blunt, dulled; वज्रं तपोवीर्यमहत्सु कुण्ठम् Ku.3.12, has no effect on &c.; कुण्ठत्वमायाति गुणः कवीनां साहित्यविद्याश्रमवर्जितेषु Vikr.1.14; Śi.12.12; कुण्ठीभवन्त्यु- पलादिषु क्षुराः Ś. B.
Dull, foolish, stupid.
Indolent, lazy.
Weak. -Comp. -धी, -मनस् a. foolish, weak-minded; Bhāg.3.32.17.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुण्ठ mfn. ( g. कडारा-दि)blunt , dull MBh. i , 1178 R. etc.
कुण्ठ mfn. stupid , indolent , lazy , foolish.