कूपक
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कूपकः, पुं, (कूपे गर्त्ते कायते प्रकाशते इति । कै + कः ।) नौकागुणबन्धनस्तम्भः । इत्यमरः । १ । १० । १२ । मास्तुल इति भाषा । तैलपात्रम् । कूपा इति भाषा । कुकुन्दरम् । उदपानम् । चिता । इति मेदिनी ॥ (शुष्कनद्यादौ जलार्थं कृतो गर्त्तः । इत्यमरः । १ । १० । १० ॥)
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कूपक पुं।
शुष्कनद्यादौ_कृतगर्तः
समानार्थक:कूपक,विदारक
1।10।10।1।3
जलोच्छ्वासाः परीवाहाः कूपकास्तु विदारकाः। नाव्यं त्रिलिङ्गं नौतार्ये स्त्रियां नौस्तरणिस्तरिः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, स्थानम्, मानवनिर्मितिः
कूपक पुं।
नौमध्यस्थरज्जुबन्धनकाष्ठम्
समानार्थक:कूपक,गुणवृक्षक
1।10।12।2।3
सांयात्रिकः पोतवणिक्कर्णधारस्तु नाविकः। नियामकाः पोतवाहाः कूपको गुणवृक्षकः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, अचलनिर्जीववस्तु
कूपक पुं।
पृष्ठवंशादधोगर्ताः
समानार्थक:कूपक,कुकुन्दर
2।6।75।1।1
कूपकौ तु नितम्बस्थौ द्वयहीने ककुन्दरे। स्त्रियाम्स्फिचौ कटिप्रोथावुपस्थो वक्ष्यमाणयोः॥
पदार्थ-विभागः : अवयवः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कूपक¦ पु॰ कूपे गर्त्ते कायति कै--क।
१ नौकायाम् गुणा-कर्षणयन्त्ररूपे वृक्षे (मास्तुल)
२ नदीमध्यस्थवृक्षे
३ तथा-भूतपर्वते च उणा॰। कूप + स्वार्थे क।
४ मृद्भाण्डेमेदि॰।
५ तैलादिस्नेहाधारपात्रभेदे (कूपा)
६ कुकुन्दरे
७ उदपाने
८ चितायाञ्च मेदि॰। ततः प्रेक्षादि॰ चतु-रर्थ्याम् इनि। कूपकिन् तत्सन्निकृष्टदेशादौ त्रि॰स्त्रियां ङीप्।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कूपक¦ m. (-कः)
1. The mast of a vessel.
2. A stake, &c. to which a boat is moored.
3. A leather oil vessel.
4. The hollow below the loins.
5. A funeral pile.
6. A well.
7. A temporary well, a hole dug for water in the dry bed of a rivulet.
8. A tree or rock in the middle of a stream. E. कन् added the preceding.
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कूपकः [kūpakḥ], 1 A well (temporary).
A hole, cave, cavity.
The hollow below the loins.
A stake to which a boat is moored.
The mast of a ship.
A funeral pile.
A hole under a funeral pile.
A leather oil-vessel.
A rock or tree in the midst of a river.
A boat. -पिका A stone or rock in the midst of a stream.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कूपक m. ( g. प्रेक्षा-दि)a hole , hollow , cave L.
कूपक m. the hollow below the loins L.
कूपक m. a pore VarBr2S.
कूपक m. a small well
कूपक m. a hole dug for water in the dry bed of a rivulet L.
कूपक m. a stake etc. to which a boat is moored L.
कूपक m. the mast of a vessel L.
कूपक m. a rock or tree in the midst of a river L.
कूपक m. a funeral pile (or " a hole dug under a funeral pile ") L.
कूपक m. a leather oil vessel L.
कूपक m. = अ-च्युताL.
कूपक f. = अ-च्युताL.
Purana index
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--a commander of भण्ड. Br. IV. २१. ८२.