क्रोष्टु
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्रोष्टु पुं।
जम्भूकः
समानार्थक:शिवा,भूरिमाय,गोमायु,मृगधूर्तक,शृगाल,वञ्चक,क्रोष्टु,फेरु,फेरव,जम्बुक,शालावृक
2।5।5।2।3
स्त्रियां शिवा भूरिमायगोमायुमृगधूर्तकाः। शृगालवञ्चकक्रोष्टुफेरुफेरवजम्बुकाः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्येतरः, जन्तुः, स्तनपायी
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्रोष्टु¦ पुंस्त्री क्रुश--तुन्।
१ शृगाले अमरः अस्य अस बुद्धौसर्व्वनामस्थाने परे नित्यं तृतीयादावचि वा, स्त्रियां तुनित्यं तृज्वत्। क्रोष्टा क्रोष्ट्रारौ हे क्तोष्टो!। क्रोष्टून्। क्रोष्ट्रा क्रोष्टुना क्रोष्टुभ्यामित्यादि स्त्रियां ङीप् क्रोष्ट्री।
“क्रोष्टा मायोरिन्द्रस्य गौरमृगः”
“यजु॰
२४ ,
३२
“शार्द्दूलस्यगुहां शऊन्यां नीचः क्रोष्टाऽभिमर्दति” भा॰ आ॰
२१
३ अ॰
२ यदुवंश्ये नृपभेदे पु॰।
“क्रोष्टोस्तु शृणु राजेन्द्र! वंश-मुत्तममव्ययम्। यदोर्वंशधरस्याय यज्वनः पुण्यकर्म्मि-णः। क्रोष्टोर्वंशं हि श्रुत्वेमं सर्व्वपापैः प्रमुच्यते। यस्यान्ववायजो विष्णुर्हरिर्वृष्णिकुलोद्वहः”
“गान्धारीचैव माद्री च क्रोष्टोर्भार्य्ये बभूवतुः” हरि॰
३५ अ॰ स्वार्थे क। शृगाले
“क्रोष्टुकद्वीपिवदनैरृक्षर्षभमुखैस्तथा” भा॰आ॰
१४
० अ॰। क्रोष्टुकपुच्छिका। क्रोष्टुर्गोत्रापत्यम् कुञ्जा॰च्फञ् क्रोष्टुः क्रोष्टञ्च। क्रौष्टायन ततः स्वार्थे अस्त्रियांञ्यः। क्रौष्टायन्य तद्गोत्रापत्ये पुंसि स्त्रियान्तु नञ्यः। जातित्वात् ङीष् क्रौष्टायनी।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्रोष्टु¦ mf. (-ष्टा-ष्ट्री) A jackall. क्रुश् to cry or call, and तुन् aff; the noun declined in many cases like nouns in ऋ।
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्रोष्टु [krōṣṭu] ष्टृ [ṣṭṛ], ष्टृ m. (-ष्ट्री f.) [क्रुश्-तुन् Uṇ.1.69] A jackal (the strong cases of this word are necessarily formed from क्रोष्टृ and the weak ones optionally); so क्रोष्टुक Y.1.148. कोष्टारो$भ्यद्रवन्सर्वे संरब्धा हतबान्धवाः Bhāg.1.15.36. ... त्रस्यत् क्रोष्ट्रुकुलाकुला Śiva. B.22.68. -Comp. -शीर्षम्, -क्रोष्टुक- शिरस् a disease of the knee; Suśr.2.1.75.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्रोष्टु m. ( मुस्त्form strong cases and मय्form weak cases from क्रोष्टॄ, Gramm. 128. c Pa1n2. 7-1 , 95 and 97 )" crier " , a jackal Ya1jn5. i , 148
क्रोष्टु m. N. of a son of यदुand father of वृजिनीवत्Hariv. 1906 and 1969.
क्रोष्टु क्रोष्टुकSee. क्रुश्.
Purana index
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
(I)--a son of Yadu and father of द्वजिनीवन्. Br. III. ६९. 2; M. ४३. 7; Vi. IV. ११. 5; १२. 1.
(II)--a son of कार्तवीर्य Arjun3a and राजऋषि; father of वृजिनीवत्. In this line was born वृष्णि. Br. III. ७०. १४-15; M. ४३. ४६; ४४. १४-5. [page१-484+ ४१]