नह्
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्Apte
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
नह् [nah], 4 U. (नह्यति-ते, नद्ध; desid. निनत्सति-ते)
To tie, bind, bind on or round or together, gird, round; शैलेयनद्धानि शिलातलानि Ku.1.56; R.4.57;16.41.
To put on (oneself), to dress, arm oneself (Ātm.) -Caus. To cause to put on. -With अप to untie. -अपि (अपि being often changed to पि)
to fasten, grid round, bind; अतिपिनद्धेन वल्कलेन Ś.1; मन्दारमाला हरिणा पिनद्धा Ś.7.2.
to put on, wear; कवचं पिनह्य Bk.3.47.
to cover, envelop; कुसुममिव पिनद्धं पाण्डुपत्रोदरेण Ś.1.19.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
नह् cl.4 P. A1. ( Dha1tup. xxvi , 57 ) नह्यति, ते( Pot. -नहेत्MBh. ; नह्युर्AitBr. ; p. A1. नह्यमान[also with pass. meaning] RV. etc. ; pf. ननाह, नेहे; fut. नत्स्यति, नद्धाSiddh. [ cf. Pa1n2. 8-2 , 34 ] ; aor. , अनात्सीत्, Bhst2t2. ; अनद्धVop. ; ind.p. नद्ध्वाGr. ; -नह्यBr. etc. ; inf. -नद्धुम्Ka1v. )to bind , tie , fasten , bind on or round or together; ( A1. )to put on (as armour etc. ) , arm one's self. RV. etc. etc. : Pass. नह्यते, p. ह्यमान(See. above ) : Caus. नाहयति( aor. अनीनहत्Gr. )to cause to bind together BhavP. : Desid. निनत्सति, तेGr. : Intens. नानह्यते, नानद्धि. ib. [Prob. for नघ्; cf. Lat. nectere , Germ. Nestel (?).]
नह् (only in नद्बिह्यस्RV. x , 60 , 6 ; but See. अक्षा-नह्)a bond , tie.
Vedic Index of Names and Subjects
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Nah has been taken by Roth[१] and Grassmann[२] to be the stem, meaning ‘bond,’ of the dative form nadbhyas, which occurs once in the Rigveda,[३] and which Sieg[४] thinks means ‘sister's sons.’ But the sense of this dative is probably rather ‘to the grandsons.’[५]