निमीलन
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निमीलनम्, क्ली, (निमीलत्यनेनेति । नि + मील + करणे ल्युट् ।) मरणम् । (नि + मील + भावे ल्युट् ।) निमेषः । इति हेमचन्द्रः । ३ । २४२ ॥ (यथा, कलाविलासे । १ । ४७ । “नयननिमीलनमूलः सुचिरं स्नानार्द्रचूलजल- सिक्तः । दम्भतरुः शुचिकुसुमः सुखशतशाखाशतैः फलितः ॥” कालविशेषः । यथा, सूर्य्यसिद्धान्ते । ४ । १७ । “तद्वदेव विमर्दार्द्धनाडिकाहीनसंयुते । निमीलनोन्मीलनाख्ये भवेतां सकलग्रहे ॥”)
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निमीलन¦ न॰ नि + मील--भावे ल्युट्।
१ नेत्रनिमेपरूपव्वा-पारे
२ पक्ष्यसङ्कोचने आधारे ल्युट्।
३ मरणे हेमच॰।
४ अविकाशे
“अप्ताप्य च भवेत् पसादेवं वापि निमी-लनात्” सू॰ सि॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निमीलन¦ n. (-नं)
1. Death, dying.
2. Twinkling of the eye, shutting of the eyelids, winking.
3. Total eclipse. E. नि before, मील् to dis- appear, &c. affix भावे ल्युट् |
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निमीलनम् [nimīlanam], 1 Shutting the eyelids, winking; नयन- निमीलनखिन्नया यया ते Gīt.4; Amaru.33.
Closing the eyes in death, death.
(In astr.) Total eclipse.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निमीलन/ नि- n. shutting the eyes Ka1v. (met. = death L. )
निमीलन/ नि- n. closing (of a flower) Sa1h. (See. पद्म-)
निमीलन/ नि- n. (in astron. ) complete obscuration , a total eclipse Su1ryas.