निर्देश
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्देश पुं।
आज्ञा
समानार्थक:अववाद,निर्देश,निदेश,शासन,शिष्टि,आज्ञा,शास्त्र,हव
2।8।25।2।2
न्याय्यं च त्रिषु षट्संप्रधारणा तु समर्थनम्. अववादस्तु निर्देशो निदेशः शासनं च सः॥
पदार्थ-विभागः : , गुणः, शब्दः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्देश¦ पु॰ निर् + दिश--भावे घञ्।
१ शासने आज्ञायां
२ कथने
३ उपदेशे च। निर्दिश्यतेऽभिधीयतेऽनेन करणे घञ्।
४ प्रतिपादकशब्दभेदे नाम्नि
“ओं तत्सदिति निर्देशोब्रह्मणस्त्रिविधः स्मृतः” गीता।
५ वेतने च
“कालमेवप्रतीक्षेत निर्द्देशं भृतको यथा” इति पुराणम्। निर्गत्रोदेशात् निरा॰ त॰।
२ देशान्निर्गते त्रि॰
६ उपान्ते च मेदि॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्देश¦ m. (-शः)
1. Order, command, authoritative instruction or direc- tion.
2. Description, designation.
3. Depicting, pointing out or exhibiting.
4. Certainty, ascertainment.
5. Saying, telling.
6. Vicinity, proximity. E. निर् before, दिश to show, affix, भावे घञ् |
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्देशः [nirdēśḥ], 1 Pointing out, showing, indicating.
Order, command, direction; तमशक्यमपाक्रष्टुं निर्देशात् स्वर्गिणः पितुः R.12.17 (v. l. निदेशात्).
Advice, instruction.
Telling, saying, declaring.
Specifying, particularization, specification, specific mention; अयुक्तो$यं निर्देशः Mbh.; ऊँ तत्सदिति निर्देशो ब्रह्मणस्त्रिविधः स्मृतः Bg.17.23.
Ascertainment.
Vicinity, proximity.
Description, designation.
Agreement, promise; कृताशं कृत- निर्देशं कृतभक्तं कृतश्रमम् । भेदैर्ये व्यपकर्षन्ति ते वै निरयगामिनः ॥ Mb.13.23.7.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्देश/ निर्- m. pointing out , indicating , directing , order , command , instruction (often ifc. ) Mn. Ka1v. Pur.
निर्देश/ निर्- m. description , specification , special mention , details or particulars Gr2S3rS. R. Sus3r. etc.
निर्देश/ निर्- m. vicinity , proximity L.
निर्देश/ निर्- m. certainty , ascertainment W.
निर्देश/ निर्- m. a partic. number Buddh.
Vedic Rituals Hindi
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्देश पु.
(निर्+दिश्+घञ्) विधान अथवा निर्देश, मा.श्रौ.सू. 1.1.1.8; संकेत, 2.1.1.12.