परित्राण
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परित्राणम्, क्ली, (परित्रायते इति । परि + त्रै + ल्युट् ।) मारणोद्यतस्य निवारणम् । तत्- पर्य्यायः । पर्य्याप्तिः २ हस्तवारणम् ३ । इत्य- मरः । ३ । २ । ५ ॥ रक्षणम् । यथा, -- “परित्राणाय साधूनां विनाशाय च दुष्कृताम् । धर्म्मसंस्थापनार्थाय सम्भवामि युगे युगे ॥” इति श्रीभगवद्गीतायाम् । ४ । ८ ॥
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परित्राण नपुं।
वधोद्यतनिवारणम्
समानार्थक:पर्याप्ति,परित्राण,हस्तधारण
3।2।5।1।2
पर्याप्तिः स्यात्परित्राणं हस्तधारणमित्यपि। सेवनं सीवनं स्यूतिर्विदरः स्फुटनं भिदा॥
पदार्थ-विभागः : , क्रिया
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परित्राण¦ न॰ परि + त्रै--ल्युट्।
१ रक्षणे अनिष्टे प्रवृत्तस्य
२ निवारणे च
“परित्राणाय साधूनाम्” गोता।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परित्राण¦ n. (-णं)
1. Warding a blow, self-defence.
2. Preserving, rescue, deliverance, protecting. E. परि about, त्राण preserving.
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परित्राणम् [paritrāṇam], Preservation, protection, rescue, defence, deliverance; परित्राणाय साधूनां विनाशाय च दुष्कृताम् Bg.4.8; रामापरित्राणविहस्तयोधं सेनानिवेशं तुमुलं चकार R.5.49.
Selfdefence.
Abstaining from.
The hair of the body; moustaches.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परित्राण/ परि-त्राण n. rescue , preservation , deliverance from( abl. ) , protection or means of protection , refuge , retreat Mn. MBh. etc.
परित्राण/ परि-त्राण n. self-defence L.
परित्राण/ परि-त्राण n. the hair of the body L.
परित्राण/ परि-त्राण n. moustaches Gal.