प्रत्यञ्च्
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्Apte
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रत्यञ्च् [pratyañc] प्रत्यच् [pratyac], प्रत्यच् a. (-प्रतीची f. or according to Vopadeva प्रत्यञ्ची also)
Turned or directed towards; turned inward; मनः प्रत्यक् चित्ते सविधमवधायात्तमरुतः Śivamahimna 25.
Being behind.
Following, subsequent; समेत्य तरसा प्रत्यग्द्वाभ्यां तद्भ्यां बलं बली । निहत्य Bhāg. 1.15.3.
Averted, turned away, turning back; Pt.3.181.
Western, westerly.
Inner, interior.
Equal to, a match for. -m.
The individual soul.
Future time. -Comp. -अक्षम् (प्रत्यगक्षम्) an inner organ. -आत्मन् m. (प्रत्यगात्मन्) the individual soul; कश्चिद्धीरः प्रत्यगात्मानमैक्षदावृत्तचक्षुरमृतत्वमिच्छन् Kaṭh.2.1.1. -आनन्द a. inwardly joyful. -आशापतिः (प्रत्यगाशापतिः) 'The lord of the western direction', an epithet of Varuṇa. -उदच् f. (प्रत्यगुदच्) the north-west. -चेतन a.
whose thoughts are turned upon himself.
intelligent.
(नः) the supreme soul; the Puruṣa in the Sāṅkhya philosophy.
the soul. -दक्षिणतः (प्रत्यग्दक्षिणतः) ind. towards the south-west. -दृश् f. (प्रत्यग्दृश्) an inward glance, a glance directed inwards; स्वांशेन सर्वतनुभृन्मनसि प्रतीतप्रत्यग्दृशे भगवते बृहते नमस्ते Bhāg.8.3.17. -धामन् a. internally illuminated. -पुष्पा Achyranthes aspera (Mar. आघाडा); Mātaṅga L.11.26. -प्रवण a. devoted to the individual soul. -मुख a.
(प्रत्यङ्मुख) facing the west; श्रियं प्रत्यङ्मुखो भुङ्क्ते Ms.2.52.
having the face averted.-रथाः (Pl.) (प्रत्यग्रथाः) N. of the Ahichchhatra country; L. D. B. -स्रोतस् (प्रत्यक्स्रोतस्) flowing towards the west; Malli. on Śi.4.66. (-f.) an epithet of the river Narmadā.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्--अञ्च् See. p.674.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् mfn. ( nom. प्रत्यङ्. प्रतीची, प्रतीची[and प्रत्यञ्चीVop. ] Page675,1 ; प्रत्यक्)turned towards , facing( acc. ) RV. AV. VS.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् mfn. coming ( opp. to अर्वाञ्च्, " going ") RV.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् mfn. being or coming from behind , turning the back , averted , moving in an opposite direction ib. Br. Ka1tyS3r.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् mfn. westward , western , occidental , to the west of( abl. ) VS. AV. Br. Mn. etc.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् mfn. turned back or inward , inner , interior Prab. BhP. Veda7ntas.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् mfn. equal to , a match for( acc. ) AV.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् mfn. past , gone L.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् m. the individual soul Prab. vi , 4/5
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् m. N. of a river BhP.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् m. behind( abl. ) Ka1tyS3r.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् m. down ( opp. to ऊर्ध्वम्) Kat2hUp.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् m. westward , to the west of( abl. ) S3rS. MBh. BhP.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् m. inwardly , within BhP. Veda7ntas.
प्रत्यञ्च्/ प्रत्य्-अञ्च् m. in former times L.