भगिनी
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भगिनी, स्त्री, सहोदरा । तत्पर्य्यायः । स्वसा २ । इत्यमरः । २ । ६ । २९ ॥ भगं यत्नः पित्रादितो द्रव्यदाने विद्यतेऽस्या इति इनिप्रत्ययेन भगिनी । इति तट्टीकायां भरतः ॥ (भगं योनिरस्या अस्तीति । भग + इनिः डीप् ।) स्त्रीमात्रम् । यथा, -- “परिगृह्या च षामाङ्गी भगिनी प्रकृतिर्नरी ॥” इति शब्दचन्द्रिका ॥
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भगिनी स्त्री।
भगिनी
समानार्थक:भगिनी,स्वसृ,जामि
2।6।29।1।5
जनयित्री प्रसूर्माता जननी भगिनी स्वसा। ननान्दा तु स्वसा पत्युर्नप्त्री पौत्री सुतात्मजा॥
पति : भगिनीपतिः
जन्य : भगिनीसुताः
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भगिनी¦ स्त्री भगं यत्नः पित्रादीनां द्रव्यादानेऽस्त्यस्याः इनिङीप्।
१ सोदरायाम् स्वसरि अमरः।
“भगिनीशुल्कंसोदर्य्याणाम्” दायभागः।
२ खीमात्रे च शब्दच॰
३ भाग्या-त्वितस्वीमात्रेऽपि तेन सर्वस्त्रीणां तत्पदेन संबोधनंविहितम्।
“परपली च या स्त्री{??}दसम्बन्धाश्च[Page4632-b+ 38] योनितः। तां ब्रूयाद्भवतीत्येवं सुभगे भगिनीति च” मनुः।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भगिनी¦ f. (-नी)
1. A sister.
2. A lucky woman.
3. A woman in general. E. भग prosperity, desire, इनि and ङीप् affs.
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भगिनी [bhaginī], [भगं यत्नः अंशो वा पित्रादीनां द्रव्यादाने$स्त्यस्याः इनि ङीप्]
A sister.
A fortunate woman.
A woman in general. -Comp. -पतिः, -भर्तृ m. a sister's husband.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भगिनी f. See. below.
भगिनी f. a sister (" the happy or fortunate one " , as having a brother) Mn. MBh. etc. (in familiar speech , also for -भ्रातृ, " brother " Pan5cat. )
भगिनी f. any woman or wife L.
Vedic Index of Names and Subjects
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Bhaginī, ‘sister,’ literally the ‘fortunate one’ in so far as she has a brother, occurs in the Nirukta (iii. 6).
==Foot Notes==