रत
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रतम्, क्ली, (रमणमिलि । रम् + भावे क्तः ।) मैथुनम् । इत्यमरः । २ । ७ । ५७ ॥ (यथा, आर्य्यासप्तशत्याम् । ५४९ । “विपरीतमपि रतं ते स्रोतो नद्या इवानुकूल- मिदम् । तटतरुमिव मम हृदयं समूलमपि वेगतो हरति ॥” तत्तु द्बिविधम् । यथा, कामशास्त्रम् । “बाह्यमाभ्यन्तरञ्चेति द्बिविधं रतमुच्यते । तत्राद्यं चुम्बनाश्लेषनखदन्त क्षतादिकम् ॥ द्बितीयं सुरतं साक्षान्नानाकारेण कल्पितम् ॥”) गुह्यम् । इति मेदिनी । ते, ४९ ॥ अनुरक्ते, त्रि ॥ (यथा, राजतरङ्गिण्याम् । ३ । ५०५ । “तत्तुल्यगुणनिर्व्विण्णा तद्बिपक्षस्तुतौ रता ॥” नियुक्तः । यथा, मनुः । २ । २३५ । “यावत्त्रयस्ते जीवेयुस्तावन्नान्यं समाचरेत् । तेष्वेव नित्यं शुश्रूषां कुर्य्यात् प्रियहिते रतः ॥”)
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रत नपुं।
मैथुनम्
समानार्थक:व्यवाय,ग्राम्यधर्म,मैथुन,निधुवन,रत
2।7।57।1।5
व्यवायो ग्राम्यधर्मो मैथुनं निधुवनं रतम्. त्रिवर्गो धर्मकामार्थैश्चतुर्वर्गः समोक्षकैः॥
पदार्थ-विभागः : , क्रिया
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रत¦ न॰ रम--भावे क्त।
१ रमणे स्त्रीपुंसयोः सङ्गमे मैथुनेअमरः।
२ गुह्ये च मेदि॰। कर्त्तरि क्त।
३ अनुरक्ते त्रि॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रत¦ mfn. (-तः-ता-तं) Occupied or engaged by, actively intent on. n. (-तं)
1. Copulation, sexual union.
2. Pleasure.
3. A privity, a private part. E. रम् to sport, क्त aff.
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रत [rata], p. p. [रम्-कर्तरि क्त]
Pleased, delighted, gratified.
Pleased or delighted with, fond of, enamoured of, fondly attached to.
Inclined to, disposed.
Loved, beloved.
Intent on, engaged in, devoted to; गोब्राह्मणहिते रतः Ms.11.78.
Having sexual intercourse with (see रम्).
तम् Pleasure.
Sexual union, coition; अन्वभूत् परिजनाङ्गनारतम् R.19.23,25; Me.91.
The private parts. -Comp. -अन्ध्री (अङ्घ्री ?) f. mist, fog,-अन्दुकः, -आमर्दः a dog. -अयनी a prostitute, harlot.-अर्थिन् a. lustful, lascivious. -उद्वहः the (Indian) cuckoo.
ऋद्धिक a day.
the eight auspicious objects.
bathing for pleasure.
कीलः a dog.
a penis. -कूजितम् lustful or lascivious murmur. -गुरुः a husband. -गृहम् pudendum muliebre. -ज्वरः a crow.-तालिन् m. a libertine, sensualist. -ताली a procuress, bawd.
नाराचः, नीरीचः a voluptuary.
the god of love, Cupid.
a dog.
lascivious murmur. -निधिः the wagtail. -बन्धः sexual union. -मानस a. having a delighted mind. -विशेषाः various kinds of sexual union.-व्रणः, -शायिन् m. a dog.
हिण्डक a ravisher or seducer of women.
a voluptuary.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रत रतिetc. See. under रम्, p.867 , cols. 2 , 3.
रत mfn. pleased , amused , gratified BhP.
रत mfn. delighting in , intent upon , fond or enamoured of , devoted or attached or addicted or disposed to( loc. instr. or comp. ) S3Br. etc.
रत mfn. ( ifc. )having sexual intercourse with BhP.
रत mfn. loved , beloved MW.
रत n. pleasure , enjoyment , ( esp. ) enjoyment of love , sexual union , copulation Ka1v. Var. etc.
रत n. the private parts L.