वातायन
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वातायनम्, क्ली, (वातस्य अयनं गमनागमन- मार्गः ।) गवाक्षः । इत्यमरः ॥ (यथा, आर्य्या- सप्तशत्यास् । ५१० । “लीलागारस्य बहिः सखीषु चरणातिथौ मयि प्रियया । प्रकटीकृतः प्रसादो दत्त्वा वातायने व्यजनम् ॥”) तेन परवाधानिषेधो यथा, -- “परवाधां न कुर्व्वीत जलवातायनादिभिः । कारयित्वा तु कर्म्माणि कारुं पश्चात् न घञ्च- येत् ॥” इति कौर्म्मे उपविभागे १५ अध्यायः ॥
वातायनः, पुं, (वातस्येव अयनं गतिर्यस्य ।) घोटकः । इति त्रिकाण्डशेषः ।
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वातायन नपुं।
जालकम्
समानार्थक:वातायन,गवाक्ष,जाल
2।2।9।2।1
वातायनं गवाक्षोऽथ मण्डपोऽस्त्री जनाश्रयः। हर्म्यादि धनिनां वासः प्रासादो देवभूभुजाम्.।
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, स्थानम्, मानवनिर्मितिः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वातायन¦ न॰ वातस्यायनं गतिर्येन।
१ गवाक्षं अमरः। वातस्येव शीघ्रमयनं गतिरस्य।{??}श्चे पुंस्त्री॰ त्रिका॰स्त्रियां ङीष्।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वातायन¦ n. (-नं)
1. A window, an eyelet or loop-hole.
2. A porch, a portico, a covered shed, a pavilion. m. (-नः) A horse. E. वात the wind, and अयन going.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वातायन/ वाता mfn. (for 2. See. col. 2) moving in the -wwind or air MBh.
वातायन/ वाता m. " moving or fleet as -wwind " , a horse L.
वातायन/ वाता n. " -wwind-passage " , a window , air-hole , loop-hole Ka1v. Katha1s. etc.
वातायन/ वाता n. a balcony , portico , terrace on the roof of a house Vcar. Katha1s. etc. ( -वलभीVarBr2S. Sch. )
वातायन m. (for 1. See. above , col. 1) patr. of अनिलand उलुRAnukr. (also pl. Pravar. )
वातायन m. a partic. school of the साम-वेद, A1ryav.
वातायन m. N. of a chamberlain S3ak.
वातायन m. pl. N. of a people MBh.