वान
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वानम्, त्रि, ओ वै शोषणे + क्तः । ओदितश्चेति नत्वम् ।) शुष्कफलम् । इत्यमरः ॥ शुष्कम् । इति मेदिनी । ने, २० ॥ (वनस्येदमिति । वन + अण् ।) वनसम्बन्धी ॥
वानम्, क्ली, (वा + ल्युट् ।) स्यूतिकर्म्म । कटः । गतिः । इति मेदिनी । ने, २० ॥ जलसंप्लुत- वातोर्म्मिः । सुरुङ्गा । सौरभः । इति हेमचन्द्रः ॥ गोक्षीरजं तवक्षीरम् । इति राजनिर्घण्टः ॥
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वान वि।
शुष्कफलम्
समानार्थक:वान
2।4।15।2।2
वृक्षादीनां फलं सस्यं वृन्तं प्रसवबन्धनम्. आमे फले शलाटुः स्याच्छुष्के वानमुभे त्रिषु॥
पदार्थ-विभागः : खाद्यम्,प्राकृतिकखाद्यम्, द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, अचलनिर्जीववस्तु
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वान¦ न॰ वन--घञ्।
१ शुष्कफले अमरः।
२ शुष्के त्रि॰ मेदि॰। वनस्येदं तत् समूहो वा अण्।
३ वनसम्बन्धिनि त्रि॰।
४ तत्-संघे न॰। वे--भावकर्मादौ ल्युट्।
५ सीवनकर्मणि
६ कटे। वा--भावादौ ल्युट्।
७ गतौ मेदि॰।
८ जल-प्लुतवातोर्मौ
९ सुरङ्गायां
१० सौरभे हेमच॰
११ गोक्षीरजे
१२ तवक्षीरे राजनि॰।
१३ वर्त्तिकाखगे स्त्री जटा॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वान¦ mfn. Subst. (-नः-ना-नं) Dry fruit. Adj. Dry, dried. n. (-नं)
1. Living.
2. Going, moving.
3. A mat of straw.
4. A heavy sea, the rolling of water from wind, &c.; hence the high tide in the Indian rivers, commonly called the Bore.
5. A hole in the wall of a house.
6. A perfume, a fragrance.
7. Weaving.
8. Blowing. mfn. (-नः-नी-नं) Relating to a wood, a house, &c.: see वन। n. (-नं) A number or multitude of woods. E. वै to dry or wither, aff. क्त, form irr.: [Page644-a+ 60] in other of its applications, वन् to sound, aff. घञ्; or वन a wood, water, a house, &c., and अण् referential aff.
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वान [vāna], a.
Blown.
Dried (by wind), dried up. (निपपात) अवानमशुकादष्टमेकमाम्रफलं किल Mb.2.17.28.
Belonging to a forest.
नम् Dry or dried fruit (m. also).
Blowing.
Living.
Rolling, moving, (as of waters &c.).
A perfume, fragrance.
A number of groves or thickets.
Weaving.
A mat of straw.
A hole in the wall of a house. -Comp. -चित्रम् a variety of blanket of variegated texture; Kau. A.2.11. -दण्डः a weaver's loom.
वानः [vānḥ], An intelligent man.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वान mfn. (for 2. See. p.940) blown etc. (See. निर्-वाण)
वान n. blowing L.
वान n. a perfume , fragrance L.
वान n. living ib.
वान n. going , moving , rolling W.
वान n. the rolling of water or of the tide ( esp. the high wave in Indian rivers , commonly called " the Bore ") ib.
वान mfn. (fr. वै; for 1. See. p. 935 , col. 3) dried etc.
वान n. dry or dried fruit L.
वान n. a kind of bamboo manna L.
वान n. (fr. वे)the act of weaving or sewing Nya1yam. Sa1y. (reckoned among the 64 कलाs)
वान n. a mat of straw L.
वान m. or n. (?) a hole in the wall of a house L.
वान m. an intelligent man L.
वान m. N. of यमL.
वान mf( ई)n. (fr. 1. वन, p.917) relating to a wood or to a dwelling in a wood etc. W.
वान n. a dense wood Nalo7d.
वान n. a multitude of woods or groves or thickets W.
वान etc. See. 3. वान, p. 940 , col. 2.
वान mfn. dried etc. (See. 2. वान, p. 940 , col. 2).