विडम्बन
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
विडम्बनम्, क्ली, (वि + डम्ब + ल्युट् ।) अनुकरणम् । यथा, -- “न वेद कश्चिद्भगवंश्चिकीर्षितं तवेहमानस्य नृणां विडम्बनम् । न यस्य कश्चिद्दयितोऽस्ति कर्हिचि- द्द्वेष्यश्च यस्मिन् विषमा मतिर्नृणाम् ॥” इति श्रीभागवते । १ । ८ । २९ ॥ प्रतारणम् । यथा, तत्रैव । “जन्म कर्म्म च विश्वात्मन्नजस्याकर्त्तुरात्मनः । तिर्य्यङ्नॄषिषु यादःसु तदत्यन्तविडम्बनम् ॥” ३० ॥
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
विडम्बन¦ न॰ वि--डवि + ल्युट्।
१ तिरस्करणे
२ अनुकरणे च। युच्। विडम्बनाप्यत्र स्त्री।
“इयञ्च तेऽन्या पुरतो विड-म्बनेति” कुमारः।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
विडम्बन¦ nf. (-नं-ना)
1. Afflicting, distressing.
2. Vexation, mortification.
3. Frustrating, rendering vain.
4. Imitation, copying, especially assuming a similar appearance or dress, disguise, masquerade.
5. Deception, fraud.
6. Ridiculousness.
7. The supernatural assumption of a borrowed form, transformation. E. वि before, डवि to heap, aff. ल्युट् |
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
विडम्बनम् [viḍambanam] ना [nā], ना 1 Imitation; न वेद कश्चिद् भगवंश्चिकीर्षितं तवेहमानस्य नृणां विडम्बनम् Bhāg.1.8.29.
Disguise, imposture.
Deception, fraud.
Vexation, mortification.
Paining, distressing.
Disappointing.
Ridiculousness, mockery, a matter for laughter; इयं च ते$न्या पुरतो विडम्बना Ku.5.7; असति त्वयि वारुणीमदः प्रमदाना- मधुना विडम्बना 4.12.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
विडम्बन/ वि- mfn. imitating , representing , acting like BhP.
विडम्बन/ वि- n. and f( आ). imitation , copying , representing , playing the part of any one , imposture , disguise ( esp. applied to a god assuming human form) Ka1v. Pur. ( acc. with कृ, to imitate , copy , represent)
विडम्बन/ वि- n. derision , ridiculousness , mockery , scoff , scorn , vexation , mortification MBh. Ka1v. etc. ( acc. with कृ, to mock , deride)
विडम्बन/ वि- n. disgrace , degradation profanation BhP.
विडम्बन/ वि- n. abuse , misusage VarBr2S.
विडम्बन/ वि- n. disappointing , frustrating MW.