शाश्वत
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाश्वतम्, त्रि, (शश्वद्भवम् । शश्वत् + अण् ।) नित्यम् । इत्यमरः ॥ (यथा, रामायणे । १ । २ । १५ । “मा निषाद प्रतिष्ठां त्वमगमः शाश्वतीः समाः । यत् क्रौञ्चमिथुनादेकमवधीः काममोहितम् ॥”) पारिभाषिकशाश्वतं यथा, -- “शाश्वतं देवपूजादि विप्रदानञ्च शाश्वतम् । शाश्वतं सगुणा विद्याः सुहृन्मित्रञ्च शाश्वतम् ॥” इति गारुडे नीतिसागरे १०९ अध्यायः ॥
शाश्वतः, पुं, वेदव्यासः । इति शब्दरत्नावली ॥ (शिवः । यथा महाभारते । १३ । १७ । ३२ । “प्रवृत्तिश्च निवृत्तिश्च नियतः श्वाश्वतो ध्रुवः ॥”)
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाश्वत वि।
नित्यम्
समानार्थक:शाश्वत,ध्रुव,नित्य,सदातन,सनातन,निज,सना
3।1।72।2।1
ऋजावजिह्मप्रगुणौ व्यस्ते त्वप्रगुणाकुलौ। शाश्वतस्तु ध्रुवो नित्यसदातनसनातनाः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, कालः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाश्वत¦ त्रि॰ शथद् भवः अण्। सतते नित्ये अमरः स्त्रियां ङीष्।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाश्वत¦ mfn. (-तः-ती-तं) Eternal, perpetual. m. (-तः)
1. A name of VYA4SA
2. S4IVA.
3. The sun. n. (-तं) Heaven, ether. f. (-ती) The earth. E. शश्वत् perpetually, अण् aff.
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाश्वत [śāśvata], a. (-ती f.)
[शश्वद् भवः अण्]
Eternal, perpetual, everlasting; शाश्वतीः समाः Rām.1.2.15 (= U.2. 5) 'for eternal years', 'ever more', 'for all time to come'; श्रेयसे शाश्वतो देवो वराहः परिकल्पताम् U.5.27 (v. l.); R.14.14.
All.
तः N. of Śiva.
Of Vyāsa.
The sun.
N. of a lexicographer.
तम् Heaven.
Eternity, continuity. -तम् ind. Eternally, perpetually, for ever.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाश्वत mf( ई)n. (fr. शश्वत्)eternal , constant , perpetual , all( शाश्वतीभ्यः समाभ्यः, शाश्वतीः समाः, or शाश्वतम्, for evermore , incessantly , eternally) VS. etc.
शाश्वत mf( ई)n. about to happen , future MW.
शाश्वत m. N. of शिवL.
शाश्वत m. of व्यासL.
शाश्वत m. of a son of श्रुत(and father of सु-धन्वन्) VP.
शाश्वत m. of a poet and various other writers ( esp. of a lexicographer , author of the अनेकार्थ-समुच्चय)
शाश्वत n. continuity , eternity MBh.
शाश्वत n. heaven , ether W.