संकल्प
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्Apte
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
संकल्पः [saṅkalpḥ], 1 Will, volition, mental resolve; कामः संकल्पो विचिकित्सा ... Bṛi. Up.1.5.3; कः कामः संकल्पः Dk.
Purpose, aim, intention, determination.
Wish, desire; संकल्पमात्रोदितसिद्धयस्ते R.14.17.
Thought, idea, reflection, fancy, imagination; तत्संकल्पोपहितजडिम स्तम्भमभ्येति गात्रम् Māl.1.35; वृथैव संकल्पशतैरजस्रमनङ्ग नीतो$सि मया विवृद्धिम् Ś.3.5. (v. l.); प्रियासंनिहितैवेयं संकल्पस्थापिता पुरः Nāg.2.9.
The mind, heart; शान्तसंकल्पः सुमना यथा स्यात् Kaṭh. 1.1; संकल्पनिर्वृतिषु संस्तुत एष दासः Māl.7.2.
A solemn vow to perform an observance.
Expectation of advantage from a holy voluntary act.
Consideration, reflection.
A declaration made by a widow at the time of burning herself with her husband. -Comp. -आत्मक a.
willing, resolving.
consisting of thought only, imaginary. -ज a. produced from self-will, desire or idea of advantage; व्रतानि यमधर्माश्च सर्वे संकल्पजाः स्मृताः Ms.2.3. -जः, -जन्मन् m.,
योनिः wish, desire.
epithets of the god of love; भगवन् संकल्पयोने M.4; Ku.3.24. -प्रभव a. born from desire (an epithet of Madana); कामिनां बहुमन्तव्यं संकल्पप्रभवोदयम् Bhāg.8.12.16. -मूल, -संभव a. based on some idea or desire; संकल्पमूलः कामो वै यज्ञाः संकल्पसंभवाः Ms.2.3. -रूप a.
volitional.
conformable to will.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
संकल्प/ सं-कल्प etc. See. सं-कॢप्.
संकल्प/ सं-कल्प m. ( ifc. f( आ). )conception or idea or notion formed in the mind or heart , ( esp. ) will , volition , desire , purpose , definite intention or determination or decision or wish for (with loc. dat. , or ifc. ) , sentiment , conviction , persuasion
संकल्प/ सं-कल्प m. ( ibc. often = " intentionally " , " purposely " , " on purpose " , " according to will " , etc. ; acc. with कृ, " to form a resolution , make up one's mind ") AV. etc.
संकल्प/ सं-कल्प m. idea or expectation of any advantage W.
संकल्प/ सं-कल्प m. a solemn vow or determination to perform any ritual observance , declaration of purpose( e.g. a declaration by a widow of her intention to burn herself with her deceased husband) W.
संकल्प/ सं-कल्प m. the Will personified (as a son of सं-कल्पाand ब्रह्मा) Hariv. Ma1rkP.
Purana Encyclopedia
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
SAṄKALPA : One of the sons born to Dharmadeva by his wife Saṅkalpā. (Bhāgavata, Skandha 6).
_______________________________
*2nd word in left half of page 685 (+offset) in original book.