संपात
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
संपातः [sampātḥ], 1 Falling together, concurrence; crowd (संमर्द); समुच्चलन्तो नागरिकसंपाते Dk.2.2.
Meeting together, encountering.
Collision, butting against; निवारयामास च राजमार्गे संपातमार्तस्य पृथग्जनस्य Bu. Ch.3.4.
Falling down, descending; प्रवृत्ते शस्त्रसंपाते धनुरुद्यम्य पाण्डवः Bg.1.2; न चासौ संपातः पयसि पयसां पत्युरुचितः Bh.2.36.
Alighting (as of a bird).
Flight (of an arrow).
Going, moving; अपक्षिगणसंपातान् वानरेन्द्रो महाजवः Rām. 7.34.27.
Being removed, removal; वृत्ते शरावसंपाते भिक्षां नित्यं यतिश्चरेत् Ms.6.56.
A particular mode of the flight of birds; संपातं समुदीषं च ततो$न्यद्व्यतिरिक्तकम् ... Mb.8.41.29 (com क्षणात् संगत्य निष्क्रम्य पक्षसंपातमुच्यते ।); संपातं विप्रपातं च महापातं निपातनम् । वक्रं तिर्यक् तथा चोर्ध्वमष्टमं लघुसंज्ञकम् ॥ Pt.2.58; cf. डीन.
The residue (of an offering).
N. of the son of Garuḍa.
Sending; स दारकस्य कारणात् दूतसंपातं करोति Svapna.1.
Equinox (वसन्त and शरद्); point of intersection; तस्मिन् यावत्सं- पातमुषित्वा Ch. Up.5.1.5. -Comp. -पाटवम् skill in jumping.
Purana Encyclopedia
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Saṁpāta : m.: One of the twenty-one movements (mārga) used while fighting with a sword and a shield.
Dhṛṣṭadyumna used it and the others when he, with a sword and a shield in hand, wanted to attack Droṇa who was shooting arrows at him (so 'carad vividhān mārgān prakārān ekaviṁśatim) 7. 164. 145-148.
_______________________________
*3rd word in left half of page p151_mci (+offset) in original book.
Mahabharata Cultural Index
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Saṁpāta : m.: One of the twenty-one movements (mārga) used while fighting with a sword and a shield.
Dhṛṣṭadyumna used it and the others when he, with a sword and a shield in hand, wanted to attack Droṇa who was shooting arrows at him (so 'carad vividhān mārgān prakārān ekaviṁśatim) 7. 164. 145-148.
_______________________________
*3rd word in left half of page p151_mci (+offset) in original book.