सर
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सरम्, क्ली, (सरतीति । सृ + अच् ।) सरोवरः । इति शब्दरत्नावली ॥ जलम् । इति जटाधरः ॥
सरः, पुं, (सृ गतौ + पचाद्यच् ।) दध्यग्रम् । तत्पर्य्यायः । “सरश्च दध्युत्तरगं दधिस्नेहस्तु कट्वरम् ।” इति रत्नमाला ॥ गतिः । इति मेदिनी ॥ बाणः । लवणः । इति हेमचन्द्रः ॥ निर्झरे, पुं स्त्री । इति भरत- द्विरूपकोषः ॥
सरः, त्रि, (सृ + अच् ।) सारकः । भेदकः । यथा, राजवल्लभः । “पिप्पली मधुरा वृष्या कटुका दीपनी सरा ॥” गमनकर्त्तरि, त्रि ॥
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सर पुं।
कृत्रिमपद्माकरः
समानार्थक:कासार,सरसी,सर
1।10।28।1।5
पद्माकरस्तडागोऽस्त्री कासारः सरसी सरः। वेशन्तः पल्वलं चाल्पसरो वापी तु दीर्घिका॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, स्थानम्, मानवनिर्मितिः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सर¦ न॰ सरति सृ--अच्।
१ सरोवरे शब्दच॰।
२ जले जटा॰।
३ लवणे
४ वाणे च हमच॰।
५ दध्यग्रे दधिमस्तौ रत्नमा॰।
६ तज्जाते नवनीते च। भावे अच्।
७ भेदने
८ गमनेच। कर्त्तरि अच्।
९ सारके
१० भेदके राजनि॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सर¦ mfn. (-रः-रा-रं)
1. Who or what goes, occurring chiefly in composi- tion, as अनुसर, अवसर, &c.
2. Cathartic, purgative. m. (-रः)
1. The thick part or coagulum of curds or milk, cream, &c.
2. Going, motion.
3. An arrow.
4. Saltness, salt.
5. A string. n. (-रं)
1. A lake, a pool.
2. Water. mf. (-रः-रा or -री) A cascade, a water-fall; also शर। E. सृ to go, aff. अच् |
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सर [sara], a. [सरति-सृ-अच्]
Going or moving.
Cathartic, purgative.
रः Going, motion.
An arrow.
The coagulum of curds or milk, cream.
Salt.
A string, necklace; अयं कण्ठे बाहुः शिशिरमसृणो मौक्तिकसरः U. 1.39.29.
A water-fall.
A short vowel (in prosody).
रम् water.
A lake, pool.
रा Motion, movement.
A cascade. -री A water-fall.-Comp. -उत्सवः a crane. -उदकम् the water of a pond. -जम् fresh butter; cf. शरज.
पत्रिका the new leaf of a lotus.
a lotus.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सर mf( आ)n. (fr. सृ)fluid , liquid VS.
सर mf( आ)n. cathartic , purgative , laxative Sus3r. Va1gbh.
सर mf( आ)n. ( ifc. f( ई). Pa1n2. 3-2 , 18 )going , moving etc. (See. अनु-, अभि-, पुरः-स्)
सर m. going , motion L.
सर m. a cord , string(See. प्रति-, मणि-, मुक्ता-मणि-, and मौक्तिक-स्)
सर m. a short vowel (in prosody) Col.
सर m. salt L.
सर m. N. of वायुor the wind L.
सर m. a waterfall L.
सर m. often v.l. or w.r. for शर(also in comp. सर-जetc. for शर जetc. )
सर m. a brook AV. TS.
सर m. a cascade , waterfall L.
सर m. Paederia Foetida L.
सर n. a lake , pool (also irregularly in comp. for सरस्) Un2. iv , 188 Sch.
सर n. milk L.
सर etc. See. p. 1182 , col. 1.
Purana index
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--a वानर chief. Br. III. 7. २३२.