सरस
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सरसम्, क्ली, (रसेन जलेन सह वर्त्तमानम् ।) सरोवरः । इति शब्दरत्नावली ॥ रसयुक्ते, त्रि । यथा, -- “कविता कोमलवनिता आयाता सुखदायिका । बलादानीयमाना सा सरसा विरसा भवेत् ॥” इत्युद्भटः ॥
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सरस¦ न॰ सह रसेन जलेन आखादेन च सहस्य सः।
१ सरोवरेशब्द च॰
२ रसान्विते
३ सार्द्रे च त्रि॰।
“सरसां सरसांपरिमुव्य तनुम्” भट्टिः।
३ श्वेतत्रिवृतायां स्त्री रायमु॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सरस¦ mfn. (-सः-सा-सं)
1. Tasty, juicy, sapid.
2. Comprising the express- ion of the poetical Rasas or sentiments, (a work, &c.)
3. Impass- ioned.
4. Beautiful, charming.
5. Agreeable. n. (-सं)
1. A tank, a pond, a lake.
2. Alchemy. f. (-सा) A sort of Teori. f. (-सी) A lake, a pond. E. स with, रस juice.
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सरस [sarasa], a.
Juicy, succulent.
Tasty, sapid.
Wet; सरसनखपदान्तर्दष्टकेशप्रमोकम् Śi.11.54.
Wet with perspiration; तं वीक्ष्य वेपथुमती सरसाङ्गयष्टिः Ku.5.85.
Full of love, impassioned; त्वयि चपले$पि च सरसां भ्रमर कथं वा सरोजिनीं त्यजसि Bv.1.1 (where it means 'full of honey' also).
Charming, lovely, agreeable, beautiful; सरसवसन्ते Gīt.1; तन्मे मनः क्षिपति यत्सरसप्रहारम् Māl.4.8.
Fresh, new, blooming; सरसकुसुमक्षामैरङ्गै- रनङ्गमहाज्वरः Māl.9.1.
Thick, solid (सान्द्र); निहित- सरसयावकैर्वभासे चरणतलैः कृतपद्धतिर्वधूनाम् Ki.1.3.
Expressive of poetical sentiment; see रस. -सम् A lake, pond.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सरस n. (for स-रसSee. s.v. )= सरस्, a lake , pond , pool(See. जल-, देव-, and मण्डूक-स्).
सरस/ स--रस etc. See. s.v.
सरस/ स-रस mf( आ)n. (for सरसSee. p. 1182 , col. 2) containing sap , juicy , pithy , potent , powerful TS. Br. Gr2S3rS. Megh.
सरस/ स-रस mf( आ)n. moist , wet Hariv. Ka1v. Katha1s.
सरस/ स-रस mf( आ)n. fresh , new Ma1lav. S3is3. Sa1h.
सरस/ स-रस mf( आ)n. tasty , tasting like( comp. ) Katha1s.
सरस/ स-रस mf( आ)n. elegant , beautiful , charming , gracious Ka1v. Katha1s.
सरस/ स-रस mf( आ)n. expressive of poetical sentiment(See. रस)
सरस/ स-रस mf( आ)n. passionate , impassioned , enamoured , full of love or desire ib.