सूरि
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सूरिः, पुं, (सूते सद्वाक्यानीति । सू + “सूङः क्रिः ।” उणा० ४ । ६४ । इति क्रिः ।) पण्डितः । इत्यमरः । २ । ७ । ६ ॥ (यथा, भागवते । १ । १ । १ । “जन्माद्यस्य यतोऽन्वयादितरतश्चार्थेष्वभिज्ञः स्वराट् ॥ तेने ब्रह्म हृदा य आदिकवये मुह्यन्ति यत् सूरयः ॥”) यादवः । सूर्य्यः । इत्युणादिकोषः ॥
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सूरि¦ पु॰ सू--क्रिन्।
१ सूर्य्ये
२ अर्कवृक्षे
३ थादवभेदे
४ पण्डितेच अमरः
“सदा पश्यन्ति सूरयः” इति श्रुतिः।
४ राज-सर्षपे स्त्री ङीप् रत्नसा॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सूरि¦ m. (-रिः)
1. A Pan4d4it, a learned man.
2. A title commonly given to Jaina teachers.
3. KRISHN4A.
4. The sun.
5. A priest.
6. A worshipper. E. षू to bear, Una4di aff. क्रिन् |
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सूरिः [sūriḥ], [सू-क्रिन्]
The sun.
A learned or wise man, a sage; अथवा कृतवाग्द्वारे वंशे$स्मिन् पूर्वसूरिभिः R.1.4; Śi.14.21; Bhāg.1.1.1.
A priest.
A worshipper.
A title or respect given to Jaina teachers;e. g. मल्लिनाथसूरि.
N. of Kṛisna.
N. of Bṛihaspati.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सूरि m. a learned man , sage (often ifc. after names , esp. as a title given to जैनteachers) Ka1lid. VarBr2S. etc.
सूरि m. N. of बृहस्-पति(the sage among the gods) or the planet Jupiter VarBr2S.
सूरि m. of कृष्णW.
सूरि m. of a poet Cat.
सूरि m. = यादवand सूर्यL.
सूरि m. " inciter " , the institutor of a sacrifice (= यजमानin later language) RV. AV.
सूरि m. a lord , chief (also of gods) RV.
सूरि m. a presser or extractor of सोम, सोमsacrificer RV.
सूरि m. (fr. सृ; See. सूर्त)a course , path(= सरणि) RV. i , 141 , 8 ( Sa1y. )
Purana index
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--the last son of शिवदत्त. Br. III. ३५. १३.
Vedic Index of Names and Subjects
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Sūri is the regular word in the Rigveda[१] for the sacrificer, the later Yajamāna--that is, the man who pays the priests for performing the rite, and reaps the benefit of that service. The Sūris are often coupled with the Maghavans,[१] described as heroes or warriors,[२] and as related to the priests by their patronage[३] or as companions.[४]
- ↑ १.० १.१ i. 31, 7. 12;
48, 24;
54, 11;
73, 5. 8, 9;
iii. 31, 14;
v. 42, 4;
79, 6;
vi. 4, 8;
23, 10;
vii. 32, 15;
viii. 70, 15;
x. 61, 22;
115, 5. 7. 8. - ↑ i. 69, 3;
73, 9;
119, 3;
122, 12;
180, 9;
vii. 32, 15. - ↑ i. 97, 3, 4;
v. 10, 6;
vi. 8, 7;
25, 7;
vii. 3, 8;
44, 18;
viii. 60, 6;
x. 66, 2. - ↑ v. 64, 5;
vii. 32, 25;
viii. 45, 36;
ix. 96, 4;
x. 115, 7.
Cf. Ludwig, Translation of the Rigveda, 3, 236.