सेक
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेक, ऋ ङ गत्याम् । इति कविकल्पद्रुमः ॥ (भ्वा०-आत्म०-सक०-सेट् ।) ऋ, असिसेकत् । ङ, सेकते । इति दुर्गादासः ॥
सेकः, पुं, (सिच् + घञ् ।) सेत्तनम् । तत्- पर्य्यायः । घारः २ । इति हेमचन्द्रः ॥ (यथा, रघुः । १ । ५१ । “सेकान्ते मुनिकन्याभिस्तत्क्षणोज्झितवृक्ष- कम् । विश्वासाय विहङ्गानामालबालाम्बुपायिनाम् ॥ तथास्य गुणाः । “सेकः श्रमघ्नोऽनिलहृद्भग्नसन्धिप्रसाधकः । क्षताग्निदग्धाभिहतविघृष्टानां रुजापहः ॥ जलसिक्तस्य वर्द्धन्ते यथा मूलेऽङ्कु रास्तरो तथा धातुविवृद्धिर्हि स्नेहसिक्तस्य जायते ॥” इति सुश्रुते चिकित्सास्थाने २४ अध्याये ॥)
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेक¦ गतौ भ्वा॰ आ॰ सक॰ सेट्। सेकते असेकिष्ट पर्यु-दासान्न षोपदेशः। ऋदित् चङि न ह्रस्वः।
सेक¦ पु॰ सिच--घञ्। सेचने जलादिना आर्द्रीकरणे हेमच॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेक¦ m. (-कः)
1. Sprinkling, aspersion, as of a fluid, or of Ghee on the sacrificial fire, &c.
2. Seminal effusion. E. षिच् to sprinkle, aff. घञ् |
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेकः [sēkḥ], [सिच्-घञ्]
Sprinkling, watering (trees); सेकः सीकरिणा करेण विहितः कामम् U.3.16; R.1.51;8.45; 16.3;17.16.
Emission, effusion.
Seminal effusion.
A libation, an offering.
Seminal fluid; कामतो रेतसः सेकं व्रतस्थस्य द्विजन्मनः Ms.11.12.
A drop of anything.
A shower-bath; Suśr.
Comp. पात्रम् a pot for sprinkling water, a watering-pot.
a bucket.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेक etc. See. s.v.
सेक m. (fr. सिच्)pouring out , emission , effusion (as of the seminal fluid ; also " the fluid itself ") RV. Mn. xi , 120
सेक m. sprinkling , besprinkling , moistening or watering with( comp. ) Mn. MBh. etc.
सेक m. a shower-bath Sus3r. S3a1rn3gS.
सेक m. a libation , offering MW.
सेक m. a drop of anything ib.
सेक m. pl. N. of a people ib.
Purana Encyclopedia
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
SEKA : An ancient country in India. It is mentioned in Mahābhārata, Sabhā Parva, Chapter 31, Verse 9, that this country was conquered by Sahadeva during his regional conquest of the south.
_______________________________
*1st word in right half of page 714 (+offset) in original book.