हेम
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हेम, [न्] क्ली, (हिनोति वर्द्धते स्फुटति वेति । हि + मनिन् ।) स्वर्णम् । यथा, रघौ । १ । १० । “हेम्नः संलक्ष्यते ह्यग्नौ विशुद्धिः श्यामिकापि- वा ॥”) धुस्तूरम् । इत्यमरः । १ । ९ । ९४ ; ३ । ५ । २३ ॥ केशरम् । इति राजनिर्घण्टः ॥ हिमः । इति हेमन्तशब्दटीकायां भरतधृतमाधवी ॥
हेमम्, क्ली, (हि + मन् ।) सुवर्णम् । इति केचित् ॥
हेमः, पुं, (हि + मन् ।) माषकपरिमाणम् । इति वैद्यकपरिभाषा ॥ कृष्णवर्णाश्वः । बुधः । इति केचित् ॥ (ययातिवंशजरुषद्रथपुत्त्रः । यथा, विष्णुपुराणे । ४ । १८ । १ । “तितिक्षोरुषद्रथः पुत्त्रोऽभूत ततो हेमः हेमात् सुतपाः ॥”)
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हेम¦ न॰ हि--मन्।
१ स्वर्णे
२ धुस्तूरे अमरः
३ नागकेशरेराजनि॰।
४ माषकपरिमाणे च पु॰ विश्वः
५ कृष्णवर्णाश्वे।
६ बुधग्रहे च पु॰ ज्यो॰।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हेम¦ m. (-मः)
1. A horse of a dark colour.
2. The planet MERCURY.
3. A weight of gold, equal to a MA4SHA
4. n. (-मं)
1. Gold.
2. The Na4gakes4ara flower.
3. The Dhattu4ra. f. (-मा)
1. An Apsarasas or courtezan of heaven.
2. A handsome woman. E. हि to go, मन् aff.
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हेमम् [hēmam], [हि-मन्]
Gold.
The thorn-apple.
मः A dark or brown-coloured horse.
A particular weight of gold.
The planet Mercury.
मा The earth.
A handsome woman.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हेम in comp. for 3. हेमन्.
हेम m. a partic. weight of gold(= माषक) L.
हेम m. a horse of a dark or brownish colour L.
हेम m. N. of बुद्धL.
हेम m. of a son of रुशद्-रथPur.
हेम m. of the father of सु-तपस्ib.
हेम m. = हेम-चन्द्रCat.
हेम n. gold L.
Purana index
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--a son of रुशद्रथ (उशद्रथ-वा। प्।) and father of Sutapas. भा. IX. २३. 4; Br. III. ७४. २५; वा. ९९. २५; Vi. IV. १८. १२.