तैत्तिरीय
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तैत्तिरीय¦ पु॰ ब॰ व॰ तित्तिरिणा प्रोक्तमधीयते छण्।
१ तित्ति-रिप्रीक्तशाखाध्येतृषु स्वार्थे क। तैत्तिरीयकास्त्रत्रार्थे। यजुःशाखाभेदे। तन्नामनिरुक्तिः यथा।
“देवरातसुतः सोऽपि छर्दित्वा यजुषां गणम्। ततोगतोऽथ मुनयोददृशुस्तान् यजुर्गणान्। यजूंषि तित्ति-[Page3350-b+ 38] राभूत्वा तल्लोलुपतया ददुः। तैतिरीया इति यजुःशाखा आसन् सुपेशलाः” भाग॰
१२ ।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तैत्तिरीय¦ mfn. (-यः-या-यं) Relating to the Tittiri portion of the Vedas, as a student, a text, teacher, section of, &c. E. तित्तिरि the Yajur Veda so called, and छ affix; or तित्तिरि a partridge, affix as before; the texts of this Veda being disgorged by YAJNYAWALKYA in a tangible form, and picked up by the rest of VAISAMPAYANA'S dis- ciples, who, for the purpose, assumed the shape of partridges. तित्तिरिणा प्रोक्तमधीयते छण् |
Apte
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तैत्तिरीय [taittirīya], m. (pl.) The followers of the Taittirīya school of the Yajurveda. -यः The Taittirīya branch of the Yajurveda (कृष्णयजुर्वेद). -Comp. -चरणम्, -शाखा the school of the T. -संहिता the Saṁhitā of the T., chief recension of the Black Yv.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तैत्तिरीय m. pl. " pupils of तित्तिरि" , the तैत्तिरीयs (a school of the यजुर्-वेद) Pa1n2. 4-3 , 102 R. ii , 32 , 15 VP. etc.
Purana index
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--Yajus-शाख; when याज्ञवल्क्य vomitted the Yajus due to a misunderstanding with his Guru, the other sages who were pupils of वैशम्पायन became transformed into तित्तिरा birds and received those portions of the Yajur- veda. Hence the name तैत्तिरीय. भा. XII. 6. ६४-5; Br. II. ३५. ७५; Vi. III. 5. १३; वा. ६१. ६६.
Vedic Index of Names and Subjects
सम्पाद्यताम्
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Taittirīya is the name of one of the divisions of the Black Yajurveda, which is, however, not found thus described until the Sūtra period.[१] The school is represented by a Saṃhitā,[२] a Brāhmaṇa,[३] and an Āraṇyaka,[४] besides an Upaniṣad,[५] which forms a part of the Āraṇyaka.
- ↑ Anupada Sūtra, ii. 6;
vii. 7. 10, etc. See Weber Indian Literature, 87 et seq.;
Macdonell, Sanskrit Literature, 175 et seq.;
von Schroeder, Maitrāyaṇī Saṃhitā, 1, x et seq. - ↑ Edited by Weber, Indische Studien, xi, xii, and in the Bibliotheca Indica, 1854-1899.
- ↑ Edited in the Bibliotheca Indica, 1855-1870, and in the Ānandāśrama Series, 1898.
- ↑ Edited in the Bibliotheca Indica, 18641872, and in the Ānandāśrama Series, 1898.
- ↑ Edited by Roer, 1850, and in the Ānandāśrama Series, 1889.