अवका
यन्त्रोपारोपितकोशांशः सम्पाद्यताम्
वाचस्पत्यम् सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अवका¦ स्त्री अव--ग्रहणे कर्म्मणि क्वुन् क्षिपका॰ न इत्त्वम्। शैवाले
“तदृतुं करोत्यवकामुपदधाति अवकाभिः प्रच्छा-दयति आपोवा वा अवकाः” शत॰ ब्रा॰
“अरत्निमात्रेऽ-षाढां दक्षिणेनावकासूपरिष्टाच्च” कात्या॰
१७ ,
४ ,
२८
“अवकासु शैवालेषु कर्क॰।
“मण्डूकावकावेतसशाखावेणौबद्घावकर्षति” का॰
१ ,
२ ,
१० ,। [Page0416-b+ 38]
Apte सम्पाद्यताम्
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अवका [avakā], A grassy plant (शैवाल) growing in marshy land. -Comp. -अद a. eating moss. -उल्ब a. covered or surrounded with अवका plants.
Monier-Williams सम्पाद्यताम्
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अवका f. ( g. क्षिपका-दिSee. ) id. VS. TS. S3Br. etc.
Vedic Index of Names and Subjects सम्पाद्यताम्
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Avakā is an aquatic plant (Blyxa octandra) frequently referred to in the Atharvaveda as well as in the later Saṃhitās[१] and Brāhmaṇas.[२] The Gandharvas are said to eat it.[३] Its later name is śaivala, and it is identical with the Śīpāla.(** 1) viii. 7, 9; 37, 8-10.(** 5) With which it is glossed in Āśvalāyana Gṛhya Sūtra, ii. 8; iv. 4. Cf. Bloomfield, Proceedings of the American Oriental Society, October, 1890, xli.-xliii.; American Journal of Philology, 11, 349; Zimmer, Altindisches Leben, 71.
Vedic Rituals Hindi सम्पाद्यताम्
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अवका स्त्री.
एक वनस्पति का नाम। (सोम याग के प्रारम्भ के समय) यजमान को ऐसे स्थान पर स्नान करना चाहिए, जिसके चारों ओर अवका के पौधे हों, भा.श्रौ.सू. 1०.3.1०- 5.8; आप.श्रौ.सू. 1०.5.6-8.4; उत्तर वेदि पर प्रवर्ग्य की कल्पित आकृति = रूप पर फैलाने के लिए प्रवर्ग्य के निवर्तन के समय भी इस वनस्पति का प्रयोग होता है, श्रौ.को. (अं) 2.252; दलदली वनस्पति, मा.श्रौ.सू. 6.1.8.6 (चयन में इसके ऊपर ऋत्विया-संज्ञक इष्टकाओं को रखा जाता है)।
- ↑ Taittirīya Saṃhitā, iv. 6, 1, 1;
v. 4, 2, 1;
4, 3;
Vājasaneyi Saṃhitā, xvii. 4;
xxv. 1;
Maitrāyaṇī Saṃhitā, ii. 10, 1. - ↑ Śatapatha Brāhmaṇa, vii. 5, 1, 11;
viii. 3, 2, 5;
ix. 1, 2, 20. 22;
xiii. 8, 3, 13. - ↑ Av. iv. 37, 8.